Çanakkale’nin Ayvacık ilçesine bağlı Adatepe Köyü, doğal güzellikleri, taş mimarisi ve tarihi dokusuyla Kazdağları’nın en özel köylerinden biri olarak dikkat çekiyor.
1912 yılından bu yana aynı adı taşıyan Adatepe, 1924 nüfus mübadelesine dahil edilen Türk köylerinden biri olarak tarihsel açıdan da önemli bir konumda yer alıyor. 1989 yılında sit alanı ilan edilen köy, günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından koruma altına alınmış durumda.
Adatepe’nin Konumu ve Doğal Zenginlikleri
Adatepe Köyü; Çanakkale il merkezine 105 km, Ayvacık ilçe merkezine ise 35 km uzaklıkta, Küçükkuyu beldesinin hemen üstünde, Kazdağları’nın güneybatı yamacında yer alıyor. Edremit Körfezi'ne hâkim konumuyla, hem dağ hem deniz manzarasını bir arada sunuyor.
Zeus Altarı ve Antik Miras
Köyün en bilinen tarihi yapılarından biri olan Zeus Altarı, Adatepe’nin denize bakan yamacında yer alıyor. Girişten yaklaşık 700 metre yürüyerek ulaşılan bu antik sunak yerinden, bütün Edremit Körfezi panoramik olarak görülebiliyor. Homeros’un İlyada Destanı’nda geçen ve Tanrı Zeus’un Troya Savaşı’nı izlediği yer olarak anılan Gargaros Tepesi'nin de burası olduğu tahmin ediliyor.
Mübadele Sonrası Yeniden Doğan Bir Köy
Cumhuriyet öncesinde Türk ve Rum halkın birlikte yaşadığı Adatepe’de, 1924 nüfus mübadelesi sonrası Rumlar Yunanistan’a göç etti. Türk nüfusun da zamanla köyden ayrılmasıyla 1950’li yıllarda Adatepe neredeyse terk edilmiş bir hale geldi. Ancak 1980’li yıllarda İstanbul’dan gelen bir grup entelektüelin restore çalışmalarıyla köy yeniden canlandı. Bugün köyde yaklaşık 100 taş ev aslına uygun şekilde restore edilmiş durumda.
Taş Mimarisi ve Yerel Yaşam
Adatepe’nin taş evleri, bölgedeki yerel taş ocaklarından çıkarılan malzemelerle inşa edilmiş ve taş işçiliği halen yaşatılan önemli bir gelenek olarak sürdürülüyor. Köyde 4-5 butik otel, birçok kafe ve sanat galerisi bulunuyor. Özellikle 400 yaşındaki çınar ağacının çevresindeki otantik kahvehaneler, yerli ve yabancı turistlerin yıl boyu uğrak noktası.
Zeytinyağı ve Doğal Ürünlerle Alternatif Turizm
Köy ekonomisinin temelini zeytincilik oluşturuyor. Zeytinyağı, sabun ve diğer doğal ürünlerin satıldığı küçük dükkânlar, özellikle İstanbul’dan gelen ziyaretçiler tarafından yoğun ilgi görüyor. Elvan Kafe’de satılan “sabun suyu”, doğal temizlik ürünleri arasında öne çıkan bir yerel alternatif olarak dikkat çekiyor.
Taşmektep: Sanat ve Felsefenin Kalbi
Köyde 1947-1985 yılları arasında ilkokul olarak kullanılan ve öğrenci azlığı nedeniyle kapanan okul binası, 1997 yılında Taşmektep adıyla tekrar açıldı. Bugün burada felsefe, edebiyat, sanat ve sanat tarihi alanlarında seminerler düzenleniyor. Aynı zamanda sanatçılar için serbest atölye çalışmaları da yapılmakta. Taşmektep, köyün kültürel yaşamına büyük katkı sağlıyor.
