Halk oyunlarinda kullanilan dokuma araçlar…
Halk oyunlarinda kullanilan dokuma araçlar…
Mendilden daha büyük ve dikdörtgen olan peşkir ve havlular genellikle yünlü ya da pamuklu dokumalardan yapılmıştır. Üzeri yöreye özgü motif ve işlemeler ile bezenmiştir. Bazı yörelere de düğün ve eğlencelerde davulun üzerinde asılmak suretiyle kullanıldığı görülür.
Yine keçeden yapılmış kepenek lerde halk oyunlarında aksesuar olarak değerlendirilmektedir.
Genellikle kadınlar tarafından poşu (poşi), (yemeni) kullanılmaktadır. Sentetik ve ipeksi ipliklerden üretildiği gibi pamuklu kumaşlardan da üretilen bir tür yemeni-başörtüsüdür. Kadınların kullandıkları tek renk ya da koyu bir zemin üzerine desenli olup boyutları ve renkleri de çeşitlilik gösterir. Renklerin her birinin ve kaçar adet bağlandığının temsil ettiği bir özellik vardır. (Evli, bekar, dul, genç, yaşlı, zengin, fakir, vb.) Kullanım bölgesi doğuya gidildikçe daha yaygınlaşır. Batıya gidildiğinde ise hem ana maddesi hem de verilen isimlerde bazı değişiklikler olur. Aynı zamanda üretim şeklinde bazı teknikler kullanılarak (baskı gibi) yeni metotlar geliştirilmiştir.
Yağlık, çevre ve mendil ve yemeni gibi değirme bir bezdir, bu yönden destimalden ayrılır. Çevre mendilden daha büyük oluşu ile ayrılır ve tıpkı çevreler, mendiller gibi eski Türk İşlemeciliğinin en güzel işleri ile süslenirdi. Erkekler tarafından kuşağın bir kıvrımına sokularak süs gibi taşınırdı.
Yağlıklar el tezgahlarında işlenir, süslenirdi. Bazı yörelerde boyun bölgesinin terini alması için boyna veya beli konulur.”
Keten, kenevir, pamuk gibi dokuma maddelerinden yapılmış ince halat olan kolon-urgan da halk oyunları giyiminde kullanılmaktadır.. Halk oyunlarımızda kullanımı bazen aksesuar konumuzda bazen de araç konumuzda olmaktadır. Daha çok taşıma, bağlama ya da kavrama amaçlı kullanılan urgan bir tür kolon ya da uçkur görevi görmektedir. Yalnız halk oyunlarında kullanılmayıp seyirlik oyunlarımızda da sıklıkla kullanılmıştır. (Devamı gelecek yazımızda)
