“Artık Afgan Çobanlara Mecbur Kaldık”
Çanakkale Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği Sorumlu Müdürü Ziraat Yüksek Mühendisi Dr. Bekir Sıtkı Ayağ, tarım ve hayvancılıkta yerli iş gücünün giderek azalması nedeniyle, özellikle Afgan çobanlara olan bağımlılığın ciddi boyutlara ulaştığını ifade etti. Genç neslin tarım ve hayvancılık işlerine ilgisiz kaldığını vurgulayan Ayağ, “Artık bu işi yapacak yerli insan kalmadı. Afgan ve Suriyeli işçiler, sektördeki boşluğu dolduruyor” dedi.
Köyde Genç Kalmadı, Şehirde Asgari Ücrete Talim
Gençlerin tarım ve hayvancılıkla uğraşmak istemediğini söyleyen Ayağ, ailelerin çocuklarını okumaya yönlendirdiğini ve bu nedenle kırsalda iş gücünün azaldığını belirtti. Ayağ, “Köyde yaşam koşulları zor. Gençler ya şehirde asgari ücretle çalışmayı tercih ediyor ya da büyük şehirlere göç ediyor. Bu da köyde üretimi sürdürecek insan bulamama sorununu doğurdu” dedi.
Afgan Çobanlar Yasal Statüye Kavuştu
Afgan çobanların uzun yıllardır kaçak olarak sektörde çalıştığını ancak artık yasal düzenlemelerle bu sorunun çözüldüğünü belirten Dr. Ayağ, İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan yeni yönetmelikle çobanlara kimlik ve SGK hakkı tanındığını ifade etti. Ayağ, “Göç İdaresi’nin denetimiyle, güvenlik soruşturmasından geçen Afgan çobanlara yasal kimlik veriliyor. Böylece SGK’lı olarak çalışabiliyorlar. Bu sektör adına olumlu bir gelişme” şeklinde konuştu.
Çoban Ücretleri 50 Bin TL'yi Buluyor
Afgan çoban maliyetlerinin artışta olduğunu da belirten Ayağ, özellikle küçük işletmeler için bu durumun ciddi bir yük oluşturduğunu söyledi. Çanakkale’de küçükbaş hayvan işletmelerinde hayvan sayısının ortalama 65 civarında olduğunu hatırlatan Ayağ, “Bu kadar hayvanla bir Afgan çobanın maaşını ödemek zor. Şu anda çoban ücretleri aylık 30 bin TL ile 50 bin TL arasında değişiyor. Üstelik buna SGK maliyetleri de eklenecek” dedi.
“Afgan İşçiler Sektörün Devamlılığı İçin Şart”
Sözlerine devam eden Ayağ, hayvan sayısı fazla olan çiftliklerde Afgan çobanların çalışmasının artık kaçınılmaz olduğunu ifade etti. Ancak küçük aile işletmelerine uyarılarda da bulundu: “Eğer işletme küçükse ve gelir sınırlıysa, aile gücüyle bu işi sürdürmek çok daha mantıklı olur. Aksi takdirde üretici, kendi kazandığını çobana vermek zorunda kalır.”
