Çanakkale Cephesinde yaptığı kahramanca hamlelerle Mehmetçiği zafere taşıyarak tarih sahnesine çıkan ve Türkiye Cumhuriyetini kuran Mustafa Kemal Atatürk, her fırsatta Çanakkale’ye geliyordu. Her gelişinde farklı yerleri ziyaret eden Atatürk, 1934 yılında İran şahıyla bu kez Kirazlı Balaban mevkinde bir araya geldi. Burada İran Şahıyla kahve içen Atatürk, Çanakkale’ye biz iz daha bıraktı. Peki siz de Atatürk’ün kahve içtiği yerde kahve içmek istemez misiniz?
Atatürk'ün ziyaret ederek kahve içtiği çay ocağı, altında dinlendiği ağaç ve Çeşmenin günümüze kadar geldiğini biliyor muydunuz? İşte Çanakkale-Kirazlı-Balaban Mevkiinin tarihi ve 40 yıl hatırı olan o kahvenin hikayesi. Lozan Antlaşması gereği boğazlarda Türk Askeri bulunamazdı. Herhangi bir durumda Çanakkale, boğaz ve ülke güvenliği için Nahiye olan Kirazlı Bucağına askeri birlik kurulmuştu. O tarihte Çan ve Yenice İlçeleri henüz kurulmadığı için bu Askeri Birliğin lojistik desteği için Balıkesir-Balya-Çanakkale yolunda yapılmıştı. Bu yol yaklaşık 250 kilometre olup, çoğu kısım bölge halkınca imece usulü çalışılarak tesis edilmiştir. Boğazlar ve ülke güvenliği için çok önemli olan bu yeri, yolu ve Kirazlıda ki askeri birliği denetlemek için1934 yılında, İran Şahı Rıza Pehlevi, Mustafa Kemal Atatürk’ün davetlisi olarak Türkiye'yi ziyaret ettiği sırada, Kirazlıda ki Askeri birlikler denetlenmiş ve askeri birliklerce tatbikat ta yapılmıştı. Çanakkale’ye geçmeden, Atatürk ve beraberindeki heyet Kirazlı Nahiyesinin bitişiğinde ki doğası, ağaçları ve suyu ile muhteşem yer olan bu Mevkii’nde mola vererek kır yemeği yemiş ve istirahat etmişlerdir.
Bu sırada, bölgede yaşayan Ahmet Balaban isimli bir kişi, Atatürk ve Şah Rıza Pehlevi’ye kahve ikram etmişti. O günden sonra, bölge Balaban adıyla anılmaya başlandı. Daha sonrasında yapılan tatlı su çeşmesi ve çevresindeki tesisler ile Çanakkale’den Balıkesir istikametine gidenlerce mola yeri olarak yıllarca kullanılmıştır. 1936 yılında Montro Boğazlar Sözleşmesi ile boğaz güvenliği ülkemize verilmiştir. Dolayısı ile Askeri birlikler Çanakkale’ye taşınmıştır. Yapılan binalar öğretmen okulu olarak yıllarca kullanılmış, sonrasında yatılı bölge okulu olarak hizmet vermiştir. Binalara ihtiyaç olmaması ve ömürlerini tamamlamaları nedeniyle yıkılmışlardır. Sonra ki yıllarda Biga, İzmir yolları ile Çan yolunun yapılması ile eski bilinirliğini kaybetmiştir. Tarihi, doğası, suyu güzelliği ile Çanakkale’nin bilinmesi ve görünmesi gereken yerlerindendir. Peki siz de doğa ile iç içe olan bu özel yerde tarihe yolculuk edip Atatürk’ün içtiği kahveden içmek istemez misiniz?
