Türkiye'nin ünlü peynir markası Ezine Peyniri, coğrafi konumu itibariyle Kaz Dağları'nın eteklerinde yetişen koyun, keçi ve inek sütlerinden üretilmesi sayesinde Türkiye'den Avrupa Birliği'ne (AB) coğrafi işaret tescili alan ilk peynir oldu. Ezine Peyniri'nin bu özel tescili alması, ürünün coğrafi kökeninin ve özgünlüğünün uluslararası alanda tanınması ve korunması anlamına geliyor.
Ezine Peyniri'nin Özellikleri ve Üretim Süreci
Dünyaca ünlü Ezine Peyniri, coğrafi konumu gereği Kaz Dağları'nın eteklerinde yetişen koyun, keçi ve ineklerin sütleri kullanılarak üretilmektedir. Bölgedeki hayvanların beslenme alışkanlıkları, özellikle yedikleri kekik ile endemik bitkilerin karışımı olan otlar, sütlerinin hem verimli hem de eşsiz bir lezzet profiline sahip olmasına katkı sağlamaktadır. Ezine Peyniri'nin içeriğinde yüzde 15'i inek sütü olup, geri kalan kısım koyun ve keçi sütlerinden elde edilmektedir.
Coğrafi İşaretin Önemi ve Katma Değer
Ezine Peyniri, coğrafi işareti sayesinde ürünün bölgesel kökenini ve özgünlüğünü belgeleyerek koruma altına alır. Bu durum, Ezine Peyniri'nin sadece bölgeye özgü bir ürün olduğunu değil, aynı zamanda belirli standartlara ve üretim yöntemlerine uygun olarak üretildiğini gösterir. Coğrafi işaret tescili, ürüne olan talebi artırarak bölge ekonomisine önemli bir katma değer katar.
Başvuru ve Onay Süreci
Ezine Peyniri, Şubat 2023'te Avrupa Birliği'ne coğrafi işaret tescili için başvuruda bulundu. 18 Kasım'da onaylanan bu başvuru, Türkiye'den AB'ye coğrafi işaret tescili alan ilk peynir olma özelliğini kazandırdı. Ezine Peyniri'nin coğrafi işaret tescili alması, bölge ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır. Bölgede her yıl ortalama 250 bin ile 300 bin teneke arası Ezine Peyniri üretilmekte olup, bu ürünün kilogram fiyatı toptancı ve perakendecilerde 230 TL'dir. Bu tescil, Ezine Peyniri'nin uluslararası alanda daha çok tanınmasına ve talep görmesine imkan tanıyarak bölgenin ekonomik büyümesine destek olmayı hedeflemektedir. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, son dönemde Ayaş domatesi, Maraş tarhanası ve Edremit Körfezi yeşil çizik zeytininin ardından Ezine peynirinin de AB coğrafi işaret tescili almasından büyük mutluluk duyduğunu söyledi. Türkiye'nin peynir konusunda zengin bir potansiyele dünyada ise seçkin bir yere sahip olduğuna belirten Bakan Yumaklı, ülkenin bu zenginliğinin korunması ve daha da geliştirilmesi için çalışmalar yürüttüklerini belirtti. Yumaklı, Bakanlık olarak sektöre büyük destekler verdiklerini ifade ederek, “Dünyanın en kaliteli peynirlerinden birçoğu coğrafyamızda üretiliyor. Bu eşsiz tatları dünyaya tanıtıyoruz. Ezine peynirimizin gerek Bakanlığımızın gerekse paydaş kurumlarımızın çalışmaları sonucu AB coğrafi işaret tescili almasının, değerine değer katacağına ve uluslararası alanda markalaşma süreçlerine katkı sağlayacağına inanıyorum. Bu tescil Ezine peynirimizin AB'den coğrafi işaret alan ilk peynir çeşidimiz olması açısından ayrı bir önem taşıyor. Üreticilerimize, yöre halkına ve milletimize hayırlı olsun" dedi.
‘‘Bizleri Ayrıca Gururlandıracak’’
AK Parti Çanakkale Milletvekili Ayhan Gider ise, "Hali hazırda Çanakkale’de üretilen 14 ürüne coğrafi işaret almayı başardık. Fakat bunlardan sadece Bayramiç Beyazı, AB tarafından da coğrafi işaret ile tescil edilmişti. Ezine Peyniri ile birlikte Çanakkale’nin tescilli ürün sayısı ikiye yükseldi. Hedefimiz, 14’te 14 yaparak tüm ürünlerimize AB tescili alabilmek. Bunun için Çanakkale’deki borsalarımız, ticaret odalarımız ve ziraat odalarımız yoğun ve takdir edilesi bir çaba sarf ediyorlar. Bizler de bu aşamada gereken her türlü desteği vererek, AB tescilli ürünlerimizin sayısını artıracağız. Türkiye henüz Avrupa Birliği’ne girmemiş olabilir ancak ürünlerimiz birer birer AB tarafından tanınmaya başladı Avrupa pazarına girdi. Türkiye bir peynir cenneti olmasına karşın dünyada bunun bir karşılığını henüz alamadık. Ancak Türkiye’de ilk defa bir peynirin AB tescili almasıyla birlikte, bunun da karşılığını alacağımıza inanıyorum. Hali hazırda dünyadaki peynir pazarının büyüklüğü 40 milyar dolar civarında. Türkiye ise bu pazarda 200 milyon doları aşkın bir pay alıyor. Sahip olduğumuz peynir zenginliği ve ülkemizin gücü hesaba katıldığında, bu bizim yetinebileceğimiz bir oran değil. Ezine Peyniri’nin AB tescili alması, pazar payımızı artıracaktır. Tesciller sayesinde korunan standartlar, sürdürülebilir bir başarıyı bizlere getirecektir. Paris’teki, Berlin’deki Roma’daki marketlerin raflarında, AB tescili almış Ezine Peyniri’nin bulunması ve tercih edilmesi de bizleri ayrıca gururlandıracak" diye konuştu.
Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Semizoğlu ise, "Ezine Peynirini ve Mandıracılarını Koruma Geliştirme ve Tanıtma Derneği'nin, Avrupa Birliği’ne yaptığı Ocak 2023 tarihli başvuru üzerine, Ezine peynirinin 3 aylık tescil süreci Ağustos ayında başlamıştı. İlimizin ilk coğrafi işaretli ürünü olan Ezine Peynirinin AB tarafından da tescillenmesi bizleri gururlandırdı. Geleneksel üretimlerimizi ve kültürel mirasımızı koruma bakımından da sevindirici bir gelişmedir. Sürdürülebilir kılmak için tüm üreticilerimize önemli görevler düşmektedir. Hedefimiz; coğrafi işareti AB tarafından taçlandıran Ezine Peynirimizin Ab ülkelerinde tercih ve ihraç edilebilir olmasını sağlamaktır. İlimize ve ülkemize hayırlı olmasını diliyor, emeği geçen tüm kurumlara teşekkür ediyorum. Avrupa Birliği’nin coğrafi işaret tescilli 18’inci ürünü olan Ezine peynirinin bölgenin bir markası olmasından dolayı gurur duyduklarını belirten Ezine Belediye Başkanı Güray Yüksel, “İnşallah bundan sonra Avrupa Birliği’ne de ihracat noktasında kapıyı aralamış olacağız. Bu konuda bizlere destek olan Tarım ve Orman Bakanı Sayın İbrahim Yumaklı’ya, Ezine Peynirciler Derneğine teşekkür ederim. Bizler küçük bir coğrafyanın gerçekten güzel bir lezzetini tüm Türkiye’ye tanıtmaktan da şehrimiz ve hemşerilerimiz adına gurur duyuyoruz. İnşallah bundan sonra da Ezine peynirini güzel yerlerde göreceğiz. Ezine peyniri güçlü lezzet yapısını ana floradan etkilenen hem küçükbaş hayvancılığın bölgede yaygın olması, hem de bu lezzetin bir yıl bekletilerek fermante işlemleri gerçekleştirildikten sonra sert ve rota sert kıvamda tüketiciye sunulması. Ama asıl amaç buradaki koyun peynirinin ve bitki örtüsünün süte geçerek tüketicilerin damağında güzel bir lezzet bırakmasıdır” ifadelerine yer verdi.
Haber: Coşkun Balcı
