Türkiye’de ruhsatlı kaç silah var, bunu biliyoruz. Peki, ruhsatsız silah sayısı biliyor muyuz? tabi ki bilmiyoruz. Dünyada sivillerde kişi başına kaç silah düşüyor?
Türkiye’de ruhsatlı kaç silah var, bunu biliyoruz. Peki, ruhsatsız silah sayısı biliyor muyuz? tabi ki bilmiyoruz. Dünyada sivillerde kişi başına kaç silah düşüyor? Sivillerde kişi başına düşen silah sayısında Türkiye kaçıncı sırada?
Emniyet’in Temmuz 2022 tarihli açıklamasına göre 627 bin 765 taşıma ruhsatlı silah bulunuyor. Taşıma ruhsatlı silahların 185 bin 153 adedini ise can güvenliği ve meslek mensubiyeti olan birden fazla edinim hakkı bulunan sivil vatandaşlar oluşturuyor. 370 bin olan bulundurma ruhsatı da dâhil edildiğinde ruhsatlı silah sayısı Haziran 2022 itibarıyla 998 bin 237. Emniyet açıklamasına göre ülkelrin toplam nüfuslarına göre ruhsatlı silah oranları bakıldığında Türkiye’de bu oran yüzde 3. Aynı oran İtalya’da yüzde 11,5; Almanya’da yüzde 6,6 ve Fransa’da yüzde 4,8.
2022 yılındaki İçişleri Bakanlığı ve EGM açıklamalarında sadece ruhsatlı silahlara dair bilgi verilirken ruhsatsız ve kaçak silah sayı ile hiçbir açıklama yapılmadı. Ruhsatsız silah konusunda şimdiye kadar TBMM’ye çok sayıda yazılı ve sözlü soru önergesi verilmesine rağmen bunların hiç birine yanıt verilmedi. TBMM’deki konuşmalarında kaçak silah sayısı konusunda konuşmalar oluyor ise de hiç bir konuşmacı bu sayılarla ilgili kesin bir kaynak gösterememekte. Kaynak olarak ta Umut Vakfı’nın açıklamalarıyla yetiniyor.
Umut Vakfı Başkanı bunu şöyle anlatıyor: “Türkiye'de bire dokuz gibi, yani; 1 ruhsatlı silaha karşılık, 9 ruhsatsız silah var. Üç tane veri tabanımız var. Biri asayiş tedbirleri kapsamında polis ve jandarmanın yaptığı denetimlerde özellikle ele geçirilen silahların ruhsatlı veya ruhsatsız oranı bu şekilde. İkincisi cinayet vakalarından sonra özellikle adliyeye intikal eden olay format dosyalarında aynı şekilde, yine otopsi raporlarında da benzer, yani dokuza bir.”
Buna ilaveten. Bağımsız araştırma kuruluşu Small Arms Survey’ın (SAS) 2017 yılı verilerine göre Türkiye’de sivillerde 13 milyon 249 bin silah bulunuyor. Bunun 2,5 milyonu ruhsatlı silahlar. SAS’a göre Türkiye’deki ruhsatsız silah sayısı 10 milyon 749 bin.
Avrupa'da cinayet sonucu hayatını kaybedenlerin sayısının en yüksek olduğu ülke açık ara Türkiye. Ancak kişi başına düşen cinayet sayısında Türkiye 9. Sırada.
Bireysel silahlanmanın arttığına yönelik açıklamalar gündemden düşmüyor. Euronews e göre. Şiddet olayları, silahlı saldırı sonucu yaralanma ve ölümler, ateşli silahlarla işlenen cinayetler ve kadınlara yönelik erkek şiddeti Türkiye’de sık sık gündeme geliyor. Türkiye’de yıllık bin 500’e dayanan cinayet sayısı 2022’de 767’ye geriledi. Enteresandır ki Bu son 15 senedeki en düşük sayı oldu.
Türkiye İstatistik Ofisi (TÜİK) ve AB İstatistik Ofisi (Eurostat) her sene her ülkede kaç kişinin öldüğünü ve ölüm sebeplerini açıklıyor. TÜİK “saldırı, cinayet” başlığında; Eurostat ise “saldırı” başlığıyla kasten insan öldürmelerini gösteriyor. Eurostat’ın 2019 yılı verilerine göre Avrupa ülkelerinde cinayet sonucu hayatını kaybedenlerin sayısının en yüksek olduğu ülke açık ara Türkiye. Eurostat’a göre 2019’da Türkiye’de 807 kişi saldırı sonucu hayatını kaybetti. Bu sayı TÜİK’e göre ise bin 39.( TÜİK yine maharetlerini burada da göstermiş)
Cinayet sayısında Türkiye’yi Fransa (503), Almanya (332) ve İspanya (292) takip ediyor. İzlanda’da hiç cinayet işlenmez iken Malta’da 3 kişi saldırı sonucu hayatını kaybetti. Nüfusa oranla bakıldığında ise cinayet sıralaması ciddi şekilde değişiyor çünkü ülkelerin nüfusu birbirinden çok farklı. 2019 yılında AB’de 100 bin kişiye düşen cinayet sayısı 0,67 iken bu oran Türkiye’de 0,99 oldu. Türkiye 33 ülke arasında 9. sırada yer aldı. Avrupa’da cinayet oranının yüzdesi en yüksek ülkeler ise Letonya (3,32), Litvanya (2,2) ve Estonya (1,95). Zirvede Baltık ülkelerinin olması dikkat çekti. Hiç cinayetin işlenmediği İzlanda haricinde cinayet oranının en düşük olduğu ülke İngiltere (0,14). Bu oran Almanya’da 0,4; Hollanda’da 0,64 ve Fransa’da 0,77.
Türkiye’de cinayet sonucu hayatını kaybeden kişilerin cinsiyetine bakıldığında 5 kişiden dördünün erkek olduğu ortaya çıkıyor. 2022’de 630 erkek; 137 kadın saldırılarda öldürüldü. Erkeklerin oranı yüzde 82, kadınların yüzde 18 yapıyor. Son 14 yılda saldırılarda öldürülenler içinde erkeklerin oranı yüzde 78’in altına hiç düşmedi.
Cinayet sonucu hayatını kaybeden kadınların sayısı konusunda TÜİK ile kadın dernekleri verileri arasında fark olduğunu söylemek gerekiyor. TÜİK’e göre 2022’de 137 kadın cinayet sonucu hayatını kaybetti. “Kadın Cinayetlerini Durduracağız” platformuna göre ise 2022’de 334 kadın cinayet sonucu hayatını yitirdi. 245 kadın ölümü ise şüpheli olarak kayda geçti.
Öte yandan, erkeklerden fiziksel veya cinsel şiddet gören kadınların oranına bakıldığında Avrupa ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) lideri Türkiye. 2019 yılı verilerine göre Türkiye’de kadına şiddet oranı yüzde 38. Neredeyse 10 kadından 4’ü erkek şiddetine maruz kalıyor.
