Watergate skandalı, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1972-1974 yılları arasında Başkan Richard Nixon yönetimini içeren...
Watergate skandalı, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1972-1974 yılları arasında Başkan Richard Nixon yönetimini içeren ve Nixon'ın başkanlığının sona ermesiyle sonuçlan büyük bir federal siyasi skandal. Watergate ABD'nin başkenti Washington'da bulunan bir otel ve iş merkezinin adıdır. Skandal bu binada ortaya çıktığı için "Watergate skandalı" ya da kısaca "Watergate" adıyla anılır.
Tarihçe
17 Haziran 1972 günü 5 hırsız Watergate iş merkezindeki bir büroya girerken polis tarafından yakalanarak tutuklandı. Skandal, Washington DC'deki Watergate Ofis Binasında ABD'nin o zamanki ana muhalefet partisi olan Demokratik Parti'nin Demokratik Ulusal Komite (DNC) genel merkezine beş kişinin girmesi ve burayı soyması, Nixon yönetiminin ise daha sonra suçla ilgisini örtbas etmeye yönelik girişimlerinden kaynaklandı. Faillerin tutuklanmasından kısa bir süre sonra, basın ve Adalet Bakanlığı o sırada üzerlerinde bulunan nakit ile Nixon yeniden seçim kampanyası komitesi tarafından kullanılan bir rüşvet fonu arasında bir bağlantı buldular.[1][2] Sürdürülen soruşturma hırsızların Nixon'ın partisi olan Cumhuriyetçi Parti ile bağlantılı olduklarını ve amaçlarının Demokratik Parti'nin telefonlarını gizlice dinlemek üzere mikrofonlar yerleştirmek olduğunu ortaya koydu. Bunun üzerine Başkan Richard Nixon bu hırsızlığın arkasında olan bütün siyasetçilerin ortaya çıkarılması için Adalet Bakanı Elliot Richardson'ı görevlendirdi. Richardson, Archibald Cox isimli bir savcıyı bu göreve atadı. Cox, Beyaz Saray'da başkanın bütün konuşmaların teybe alındığını öğrenerek bu bant kayıtlarının kendisine verilmesini istedi. Richard Nixon bu isteği kesinlikle reddetti ve Cox'un görevden alınmasını emretti. Adalet Bakanı Cox'u görevden almayı reddedince Richard Nixon Richardson'ın işine son verdi.
Daha sonraki soruşturmalar, Ocak 1973'teki hırsızların müteakip duruşmaları sırasında ortaya çıkan bilgiler yüzünden ABD Temsilciler Meclisi'nin Yargı Komitesi'ne "kendi yargı yetkisi dahilindeki belirli konuları" incelemek için ek soruşturma yetkisi vermesine yol açtı; ABD Senatosu da skandalı incelemek için özel bir soruşturma komitesi oluşturdu. Senato'nun Watergate görüşmeleri Mayıs 1973'te başladı. PBS tarafından yapılan ülke çapında mahkeme yayını kamuoyunda büyük ilgi uyandırdı. Senatörler bu görüşmelerde, başkanın Watergate olayında kendi yönetiminin bu olaydaki payını örtbas etme planlarını onayladığını ve Oval Ofis'te sesle etkinleştirilen bir ses kayıt sisteminin varlığını öğrendiler.Bu arada Nixon yönetimi, anayasal bir krize yol açan soruşturmalara direndi.
1973'te yapılacak soruşturmaya karşı birçok önemli yeni bilgi ve başkanlığın soruşturmaya karşı direnmesi, Şubat 1974'te Temsilciler Meclisi'ni Nixon'a karşı bir suçlama sürecini başlatmaya yönlendirdi.24 Temmuz 1974'te, suçlama süreci devam ederken, Yüksek Mahkeme oybirliğiyle Nixon'ın Oval Ofis kasetlerini hükûmet soruşturmasına vermekle yükümlü olduğuna karar verdi. Kasetler, Nixon'un zorla girmeden sonra gerçekleştirilen faaliyetleri örtbas etmek için komplo kurmuş olduğunu ve soruşturmayı saptırmak için federal yetkilileri kullanmaya çalıştığını ortaya koydu. Kısa bir süre sonra, Yargı Komitesi Nixon'a karşı adaleti engelleme, görevi kötüye kullanma ve Meclis'e saygısızlık suçlarından görevden alma isteğini onayladı ve Temsilciler Meclisi'ne bildirildi.
Örtbastaki rolü ve siyasi desteği tamamen kaybetmesi sebebiyle Nixon, 9 Ağustos 1974'te görevinden istifa etti. Bunu yapmasaydı, Temsilciler Meclisi tarafından görevden alınması istenmesi ve Senato'da bir duruşma ile görevden alınmasına kesin gözüyle bakılıyordu.Nixon, bugüne kadar görevinden istifa eden tek Amerikan başkanı oldu. 8 Eylül 1974'te yerine gelen yardımcısı Gerald Ford Nixon'ı affetti .
Skandal toplam 69 kişinin suçlanması ile sonuçlandı. Yargılamalar ve savunmalar, çoğu Nixon yönetiminde üst düzey yetkili olan 48 kişinin suçlu bulunmasıyla sonuçlandı. Watergate terimi, Nixon yönetiminin üyeleri tarafından üstlenilen bir dizi gizli ve genellikle yasadışı faaliyetleri kapsayacak bir anlam kazandı. Bu faaliyetler arasında, siyasal muhaliflerin ve Nixon veya yetkililerinin şüpheli olduğu kişilerin ofisinin dinlenmesi; aktivist grupların ve siyasi figürlerin soruşturulması ve Federal Soruşturma Bürosu (FBI), Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ve İç Gelir Servisi'ni (IRS) siyasi silahlar olarak kullanmak yer alıyordu. Tanımlayıcı bir terimden sonra " -gate " sonekinin kullanılması (ör. Bridgegate) o zamandan beri Amerika Birleşik Devletleri'nde ve dünyanın bazı bölgelerinde kamu skandalıyla, özellikle siyasi skandalla eş anlamlı hale geldi.
