ABD merkezli uluslararası düzeyde araştırmalar yapan anket şirketi Gallup, dünyanın en sinirli ülkelerini sıraladı. Buna göre, Türkiye ikinci sırada yer aldı. Öfke’de %48 ile 2.sırada yer alan Türki’ye , neden bu kadar öfkeli ? Çanakkale’de piskolojik danışmanlık hizmeti veren Uzman Psikolog Yağız Ata’ya sorduk. Ata; ‘’ Türkiye’de son yıllarda artan enflasyon rakamları ve otoritelere yönelen hükümet sonucu yüksek öfke seviyeleri ölçüldüğü tespit edildi’’ dedi.
Günlük hayatımızda çok sık dile getirdiğimiz, çok sık yaşadığımız ama yönetme konusunda oldukça başarısız olduğumuz bir konu öfke Global araştırma şirketi Gallup, ‘Global Emotions’ raporunu yayınladı. Raporda, dünyanın en sinirli ülkelerinin hangileri olduğu açıklandı. Buna göre, geçtiğimiz yıl üçüncü sırada olan Lübnan ilk sıraya yerleşirken, Türkiye de ikinci sırada yer alarak zirveyi zorladı.Türkiye %48 ile 2.sırada yer aldı ama , neden bu kadar öfkeliyiz? Öfkemizi kontrol altına almak için neler yapabiliriz? Merak edilen soruları Çanakkale’de başarılı şekilde danışmanlık hizmeti veren Uzman Psikolok Yağız Ata’ya sorduk.
Yapılan Çalışma hakkında Psikolog Yağız Ata; ‘’Uluslararası düşünce kuruluşu Gallup tarafından hazırlanan ve yine uluslararası veri ve istatistik şirketi olan Statista Charts tarafından kamuoyuna açıklanan dünya çapında 100'den fazla ülkede duyguları (öfke seviyeleri dahil) ölçmek için yapılan çalışma olan 2021 Küresel Duygular Raporu’na göre Türkiye %48 ile 2.sırada yer aldı. Ve aynı çalışma raporuna göre Türkiye’de son yıllarda artan enflasyon rakamları ve otoritelere yönelen hükümet sonucu yüksek öfke seviyeleri ölçüldüğü tespit edildi. Yüksek öfke oranlarına göre yine ülkemiz birçok konuda olduğu gibi bu konuda da ilk sıralara girerek bizi şaşırtmadı. En son siz değerli okuyucularımız ile dünya The Lancet tarafından yayınlanan 2020-2021 yılları arasında pandemi nedeniyle depresyon vakalarındaki artış oranları sizlerle paylaşmıştık bu çalışmada da ülkemiz %38,8 ile 1.sırada yer almıştı. Peki bu öfke nedir? Öfke, uyaranlar karşısında güç ve önemlerine uygun düşmeyecek biçimde aşırı tepkide bulunma eğilimine denir. Ya da başka bir ifadeyle öfke tatmin edilmemiş arzulara, istenmeyen neticelere, umulmayan ve tahmin edilemeyen olumsuz sonuçlara karşı verilen doğal bir tepkidir. ‘’diyerek değerlendirmesini yaptı.
Çevrenizde veya ailenizde öfke problemi yaşadığını düşündüğünüz kişiler var mı? Varsa bu kişilerde öfke problemi olduğunu nasıl anlayacaksınız?
Psikolog Yağız Ata; ‘’Öfkenin belirtileri; Arkadaşlar veya aile üyeleri tarafından öfke problemi olduğuna dair uyarılar alınması, Öfke nedeniyle iş arkadaşlarıyla anlaşmazlıklar yaşanması, Çoğu zaman kızgın hissedilmesi, Kin beslenmesi veya sürekli intikam almaya yönelik düşünülmesi, Öfkeliyken saldırgan olunması ya da saldırgan olmaya dair düşünülmesi. Kişi, kendisinde bu belirtileri gözlemesi durumunda öfkesini kontrol etmeyi öğrenmek için bir uzmandan yardım almalıdır. Öfke farklı şekillerde de kendini gösterebilir. Bireyin öfkeyle ilgili inançları ve kendisinin nasıl davranması gerektiği yönündeki algısı, öfkenin dışavurum biçimini etkileyebilir. Öfke genellikle içe yönelmiş, dışa yönelmiş veya pasif olmak üzere üç yoldan ifade edilebilir. İçe yönelmiş öfke, bireyin kendisine yönelttiği öfkedir. Kendisi hakkında olumsuz konuşmayı ve genellikle olaylar (gerçek veya algılanan) için kendini suçlamayı içerir. Bazı kişiler öfkesinden kaynaklanan zararlı davranışları için bir "ceza" biçimi olarak kendilerini mutlu edecek şeylerden mahrum bırakabilirler. İçe yönelmiş öfkenin diğer örnekleri arasında izolasyon (kendini soyutlama) ve kendine zarar verme sayılabilir. Dışa yönelmiş öfke, bariz bir öfke belirtisi gibi görünen davranışları içerir. Bu davranışlar genellikle bağırmak, küfretmek, bir şeyleri kırmak, başkalarına fiziksel veya sözlü olarak tacizde bulunmayı içerir. Pasif öfke, kişinin memnuniyetsizliğini ifade etmek için dolaylı veya gizli yollar kullanmasıdır. Pasif öfke gösteren bir kişi alaycı olabilir, kaba sözler söyleyebilir, somurtabilir veya sessiz kalabilir.’’ dedi.
Peki; bu öfke ile nasıl başa çıkarız ve öfkelendiğimizde neler yapmalıyız?
Psikolog Yağız Ata; ‘’Kendi öfkenizi tetikleyen durumları ve öfkenizin biçimini anlatın. Kendi kendinizi sakinleştirmeye yönelik egzersizleri düzenli olarak yapın. Derin nefes alın, nabız atışlarınızı ve nefesinizi kontrol altına alın. Kendinizi sakinleştirecek cümleler söyleyin. Kendinizi kontrol etme konusunda kararlı olun. Şiddete yönelik davranışları asla kabul edilebilir çözümler olarak değerlendirmeyin. Öfke duygusuna evet ancak bu duyguyla davranmaya hayır. Bağırmayın, vurmayın. Çevrenizdekileri öfkelendiğinize ait bilgilendirin. Kendinize zaman tanıyın. Eğer mümkün ise kendinizi öfkeli olduğunuz ortamdan hemen uzaklaştırın ve sorunla ancak kontrolünüzü yeniden kazandığınızda uğraşın. Problemi açıklığa kavuşturmaya çalışın ve çözümü aramaya odaklanın. Bol bol gülün ve espiri yeteneğinizi kullanın. Olaya yeni bir bakış açısı ve yeni bir çerçeve kazandırın. Kişisel saldırılara cevap vermeyin. Kişiselleştirmekten kaçının. Öfkenizi kontrol edemiyorsanız ve kontrol etme konusunda kendinize güvenmiyorsanız, psikolog desteği alabilirsiniz. Mutlu toplum, mutlu aile, mutlu insan, mutlu çocuk yetiştirmek hepimizin elinde. ‘’şeklinde tamamladı.
İbrahim Akın KAZANCI
