Araç kullanan sayısı azalınca otobüse binenler sayısı arttı. Özellikle emekli ve 65 yaş üstü ücretsiz ulaşım kartı kullayan vatandaşlar otobüslerin kazançlarını aşağıya çektiler.
Çanakkale’de şehirci ulaşımda mesafesi en uzun hatta sahip olan Güzelyalı, Çanakkale arasında kent içi ulaşım sağlayan vatandaşlar akaryakıt fiyatlarında yaşanan son dönemdeki artışlar yüzünden kendi araçları ile ulaşım sağlamak istemiyorlar. Güzelyalı ile Çanakkale arasında aracı ile gelip gidenlerin aylık ortalama yakıt fiyatı son zamlarla beraber 2.5 bin TL civarına çıkması ile bilrikte, Güzelyalı’da yüksek fiyatlı evlerde hatta villalarda yaşayan vatandaşlar lüks araçları olmasına rağmen özellikle özellikle emekli vatandaşlar akaryakıttaki yüksek artış nedeniyle araçlarını kullanmak yerine, ücretsiz olarak halk otobüslerini kullanıyor. Bu güzergahtaki halk otobüsleri yolcularını kullanmak yerine otobüsleri kullanmaya başladılar. Bu yüzden bu hatta özellikle 65 yaş üstü vatandaşlar ücretsiz binince halk otobüsleri sahipleri zor duruma düştü. Bundan en fazla olumsuz etkilenen ise halk otobüsleri. 65 yaş üzeri vatandaşlar toplu taşıma araçlarından ücretsiz faydalandığı için Çanakkale’de toplu taşıma araçlarındaki ücretsiz binme oranı da bu yüzden çok fazla olmasından şikayetçi, özellikle 65 yaş üzerindeki vatandaşlara halk otobüsleri ücretsiz olduğu için onlar da bu ulaşım araçlarını tercih ediyor. Bu hem yoğunluğu hemde otobüsleri mali açıdan zorlanmasına sebep oluyor.
‘’Bir duruktan diğer durağa 300 metre inip binenler var’’
Çanakkale Halk Otobüsleri Kooperatif Başkanı Hasan Ateş, Çanakkale genelinde halk otobüslerine günde 10 bin civarında ücretiz binen olduğunu belirterek, bir aracın ayda 20 bin TL civarında ücretsiz yoldu taşıdığına dikkat çekti. Başkan Ateş, ‘’Öğrenciler varken, asgari ücretliler varken onların indirin indirimli taşınacağı yerde emeklilerin taşınmasına karşıyım. Bu şahsi fikrim. Emekli iyi kötü parasını alıyor. Yüzde 90’ın üzerindeki emekliler evini barkını da almış. Ama bir öğrenci, asgari ücretle çalışan babasından zar zor harçlık alıyor, okulda karnını doyurmadan yol parasını veriyor. Ama bir tarafta da özelikle yazlık bölgelerde oturanlar 5-10 milyonluk evi olan 3-5 milyonluk arabası olanlar bu nasılsa bedava diye bu arabalarla gidip geliyorlar. Hatta bir duruktan diğer durağa 300 metre inip binenler var. Buna karşın ücretsiz binen vatandaşlarımız daha çok şikâyet ediyor. Ücretli binenler şikâyet etmiyor. Her konuda şikayetçi olanlar da bu ücretsiz binenler onlar. Bana göre birilerinin hakkı yeniyor, maddi durumu iyi olduğu halde ücretsiz binen emekliler. Resmi olarak Çanakkale’de günlük 8 bin civarında ücretsiz binen var. 8 ile çarpıldığında müthiş paralar yapıyor. Bu resmi rakam. Resmi olmayan nüfuz cüzdanını gösterip ben 65 yaşından yukarıyım diyenler ve özel kartlarla binenlerle beraber günlük 10 bin ücretsiz binen var. Aylık araç başı 20 bin TL civarında ücretsiz yolcu taşınıyor.” dedi.
‘’Biz şoförlerimizin maaşını bile zamanında ödeyemiyoruz’’
Araç taksitlerini ödemekte güçlük çektiklerini ve çalışanların maaşlarını taksitler halinde vermek zorunda kaldıklarını da belirterek, maliyetlerin iyice artması nedeniyle zor zamanlar geçirdiklerini söyledi. Bu işin sürdürülebilir tarafının kalmadığını da belirten Başkan Ateş sıkıntıları şöyle dile getirdi, “Burada zar zor arabasını alan, zar zor tamiratını yapan, bazen muayenesini bile zor yapan esnafın sırtına binen bir yük. Biz şoförlerimizin maaşını bile zamanında ödeyemiyoruz. Bu büyük bir haksızlık. Defalarca bunu dile getirmemize rağmen değişen bir şey yok. Bir de yüzde 40 raporu olanlar da ücretsiz biniyor. Bu zaman birçok kişiye veriliyor. Bu kartı bir sefer alan artık bu kartı kullanmaya başlıyor. Bunun da çivisi çıktı. Araba şu anda 4 milyon TL, arabanın taksitlerini geride ödeyemez haldeyiz. Kasko 10 bin TL civarında, trafik sigortası 8 bin TL civarında. Bunların maliyetini koyduğunuz zaman şu anda yapılacak iş değil. Devamlı içeri giriyoruz. Şu anda bilet fiyatı 8 TL. bu da vatandaşlara da ağır geliyor. Bunun en büyük sebebi ücretsiz binenler. Maddi durumu iyi olup ücretsiz binen kişiler maalesef bu sistemi çökerttiler. Deniz yollarında 65 yaş üstüne yüzde 50 indirim, demir yollarında yüzde 50 indirim bizde ücretsiz. Biz nasıl karşılayalım bunu. En azında eğer adalet varsa, eğer adaletli davranacaksa malı mülkü olmayan, dul, yetim olabilir, hiçbir yerde geliri olmayan insanlara yaşa bakılmadan verilmeli. Adaletli olunmalı. Şu anda araç değiştirecek durumda değiliz. Çok zor durumdayız. Zar zor ayakta duruyoruz. Eğer adım atılmazsa birçok kişi bu işi bırakacak.”
GÜZELYALI VE DARDANOS’TA ÜCRETSİZ BİNME ORANI ARTTI
En fazla ücretsiz binen hat Güzelyalı ve Dardanos bölgesi olduğunu belirten Başkan Ateş, burada kalanların yüzde 50’inin emekli olduğunu hatırlatarak sözlerini şöyle tamamladı; “Buradakiler de sık sık otobüs kullanıyor. Bunlar araçları doldurdukları için ek sefer düzenlemek zorunda kalıyoruz. Ücretsiz olduğu içini işi olmadığı halde gelip giden oluyor. Geçen hesabını yaptık en az 150-200 sefer yapılması gerekiyor ki ücretsiz vatandaşlar taşınsın. Yakıtımıza hiçbir indirim yok. Herkesle aynı parayı veriyoruz. Aşağı yukarı 36 senedir bu işi yapıyorum. Hiçbir dönem böyle bir sıkıntı çekmemiştik. Daha önce bir iki ay çekmişizdir ama kısa sürmüştü. 2 sene pandemi nedeniyle hiç çalışamadık. Ama taksitleri ödemek zorunda kaldık. Mazot borçlarımız var. İşçilerin parasını 2-3 taksitle ödeyebiliyoruz.”
Mustafa SUİÇMEZ
