Çanakkale Ziraat Odası Başkanı İsmail Kaya, katıldığı Boğaz Medya canlı yayınında tarımsal üretimdeki gelişmeler, sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Kaya; tarım üretiminde kullanılan potaslı gübrelerde çok ciddi fiyat artışları olduğunu belirterek, eğer bu artışların önüne geçilmezse önümüzdeki yıllarda gıdada büyük sorunlar yaşanabileceğine dikkat çekti. Tarımsal üründe girdi fiyatlarının üretim için çok önemli olduğunu aktaran Kaya “Unutmayalım, üretici üretmede sorun yaşarsa bunun yansımaları olur. Bu yansımayı da en çok tüketici yaşayacaktır. Ülkemiz için bu önlemlerin alınması çok önemli. Girdi fiyatlarındaki inanılmaz yükselişin önüne geçilmesi gerekiyor. Yoksa bu gıda enflasyonu olarak tüketicinin karşısına çıkacaktır” dedi.
Tarımsal üretimde girdi fiyatlarının arttığını ifade eden Başkan Kaya açıklamalarında şunlar söyledi; “Tarımda üretim için kullandığımız ham maddelerin fiyatı ortada. Hatta bu girdi fiyatlarının son 10 yıllık fiyatları da var elimizde. Covid-19 Pandemisinde yasak ve kısıtlamaların kalmasının hemen ardından tarımsal üretimde kullanılan hammaddeler; bitki beslemede kimyevi gübre, zirai mücadelede kullanılan ilaçlar... Bu ürünler arasında en az fiyat artışı olan ürünlere %70 zam gelmiş durumda. Peki pandemiden 1 yıl önce ile bugün arasında ne fark var da bu fiyatlar bu kadar arttı? Biz bu artışlara baktığımızda bir anlam veremiyoruz üretici olarak. Gübre fiyatları artıyor. Peki dünyada gübre üretimi azalıyor da bu fiyatlar ondan mı artıyor? Birisi bunu açıklamalı. Ben söyleyeyim böyle bir durum yok. Gübre üretimi yapan fabrikalar ve bunların kapasitesi ortada. Ama nedense tarım üretimi için önemli olan girdilerin fiyatları inanılmaz artıyor. Tarım üretiminde kullanılan fosfor, tarım üretiminde kullanılan azotlu gübrelerde, tarım üretiminde kullandığımız potaslı gübrelerde çok ciddi fiyat artışları oldu. Eğer bu artışların önüne geçilmezse ülkemiz için Çanakkale için söylemiyorum bunu, dünya genelinde bu artışların önüne geçilmez ise önümüzdeki yıllarda gıdada büyük sorunlar yaşanır. Biran önce ülkemizde de dünyada da bu sorunun konunun muhatapları ile çözülmesi lazım. Tarımsal üründe girdi fiyatları üretim için çok önemlidir. Çünkü ne ürün üretilirse üretilsin bu bitki besin gübreleri ve zirai mücadele ilaçları kullanılıyor. Bu nedenle bir an önce bu konu ile önlem alınmalı. Unutmayalım, üretici üretmede sorun yaşarsa bunun yansımaları olur. Bu yansımayı da en çok tüketici yaşayacaktır. Ülkemiz için bu önlemlerin alınması çok önemli. Girdi fiyatlarındaki inanılmaz yükselişin önüne geçilmesi gerekiyor. Yoksa bu gıda enflasyonu olarak tüketicinin karşısına çıkacaktır.
ÇOK HIZLI BİR ŞEKİLDE PLANLI ÜRETİM MODELİNE GEÇMELİYİZ
Girdi fiyatlarının ciddi yükselmesinin önüne geçmek, gıda enflasyonu ile mücadele etmek için ikinci önemli yol da planlı üretimdir. Bizim çok hızlı bir şekilde planlı üretim modeline geçiyor olmamız lazım. Ülkemizde hangi tarım ürününe ne kadar ihtiyaç var? Ülkemiz tarıma elverişli toprakları ile verimli tarımsal üretim açısından çok güzel bir ülke. Bu nedenle bizim ülkemizde ve de Çanakkale’mizde çok çeşitli ürünler yetişebiliyor. Bir kez daha ifade etmek istiyorum; Türkiye tarımsal üretim konusunda kendi kendine yetebilecek bir ülke. İstediğimiz zaman geliştireceğimiz bir üretim modeli ile kendi kendimize yetebilecek bir duruma gelebiliriz. Bunun kıymetini bilerek hareket etmemiz gerekiyor. İyi bir dikim planlaması ile iyi bir üretim planlaması ile hangi ürüne ülkemizde ne kadar ihtiyaç var, bunu tespit ederek bu üretim modeline başlamalıyız. Bizim buğdaya ne kadar ihtiyacımız var? 20 milyon ton mu. Bizim bu üretimi gerçekleştiriyor olmamız lazım. İhtiyaç belli nüfus artışımız da belli. Bu şekilde gelecek 10 yılı üretim açısından planlayabilirsiniz. Bizim tarımsal üretimle ilgili bu uzun vadeli planları yapabiliyor olmamız lazım. Aynı şekilde domateste, patateste, soğanda ve diğer ürünlerde de ihtiyacımız olan kadar üretim yapabiliyor ve bunun planlamasını da yapıyor olmamız lazım. Planlı üretim ile tarımsal ürün ürettiğimizde üretici malını hak ettiği fiyata satacak, tüketici de tarımsal ürünlere fazla para ödemeden erişiyor olacak. Bu planlama ile üretici de tüketici de mutlu olacak. Bizim üretici olarak amacımız; vatandaşlarımıza üreticilerin ürettiği tüm ürünlere fiyat açısından zorlanmadan her an ulaşmalarını sağlamak.”
Tarımsal üretimde sorunların çözmenin kolay olduğuna değinen Kaya, anlık çözümler oluşturulması gerektiğine dikkat çekerek, “Anlık çözümler oluşturamıyorsak bizim tarımı yönetemeyiz. Tarımda hep sıkıntılar yaşamaya devam ederiz. Tarımda bugün gördüğümüz sorunu yarın çözmeksek biz tarımı yönetemeyiz. Ülkemizde üretilen tüm ürünlerin bir sorumlusu ve masası olması gerekiyor. Mesela buğday… Buğdayın masası olması gerekiyor. Buğdayda sorun mu var, olması muhtemel bir sorun mu var? Sorunu o ürünün masası günler aylar öncesinden çözümünü hesap edecek ve planlayacak” ifadelerini kullandı.
Gizem Tuğçe BAYHAN