Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17 Mayıs itibari ile kademeli normalleşme kapsamında, kurallardaki gevşetilmeyi kamuoyuna açıklamıştı. Bu kapsamda 1 Haziran’a kadar esnaf ve sanatkarlarda yiyecek-içecek servisi verenlerin gel-al ve paket servisi olarak hizmet vereceğini belirtmişti. Kapılarını müşterilere açmayı bekleyen esnaflar, hayal kırıklığına uğradı. Ekonomik anlamda tedirginlikleri bir kat daha artan esnaf ve sanatkar adına konuşan Çanakkale Esnaf ve Sanatkar Odaları Birlik Başkanı Ünal Özcan, esnafların dayanacak gücü kalmadığını söyleyerek sitemlerini dile getirdi: “Eğer AVM’ler açılıyorsa kahvehane nasıl açılmaz oturma düzeni belirlenerek. Bir lokantada nasıl yemek yiyemezsiniz? Bugün minibüslerde, Çanakkale’den ilçeye giderken veya gelirken, yüzde 50 kapasite diyorsunuz tamam ama uçaklarda bu yok. Bu da adaletsiz bir durum.”
Bayram öncesinde ve bayram sırasında pandemi sürecinde esnafları ilgilendiren birçok karar kamuoyu ile paylaşılmıştı. Bu kararların açıklanmasının ardından genel bir değerlendirmede bulunan Çanakkale Esnaf ve Sanatkar Odaları Birlik Başkanı Ünal Özcan, öncelikle desteklemeler ile ilgili yorumunu paylaştı. Özcan, “Biz KOSGEB ile ilgili imalat sektörüne bir destek paketi açıklandı. 30 binden başlayan, 75 bin TL’ye kadar üç yıl ödemesiz, 5 milyar bütçeli bir destek paketiydi. Biz hemen bu konuda sayın cumhurbaşkanlığından başlayarak ilgili Teknoloji Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, Çanakkale milletvekillerine ve aynı zamanda Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu’na bir girişimde bulunan faydalı olacağını düşündüğümüz bu teşvikin bütün esnaf ve sanatkarlara, pandemi sürecinde gelir kaybı yaşayan, işyeri kapatan herkese uygulanmasını talep ettik” dedi.
“DAYANACAK GÜCÜ KALMADI”
Özcan, “Bu süreçte bazı meslek kollarımız 13-14 aydır kapalı. Çok büyük sıkıntılar var. 17 Mayıs tarihi itibariyle bütün işyerlerinin açılmasını bekliyorduk ve açılması da gerekiyor. Artık kahvehanelerin, internet kafelerin, oyun salonlarının, hamam, sauna gibi benzeri meslek gruplarının dayanacak gücü kalmadı. Diğer meslek kollarından; kafe, restoran, kafeterya, lokanta işleri paket servisi ile olmuyor, işler yürümüyor. Bu meslek kollarında da daha önce kurallar belirlenmişti; iki kişi, üç kişi oturma düzeni şeklinde herkes hazırlık yaptı, bunu bekliyordu. Bu süreç içerisinde gerçek anlamda hep söylüyoruz, esnaf bunalmış durumda” diye belirtti.
“ESNAF VE SANATKARIN AŞIDA ÖNCELİK VERİLMESİNİ İSTİYORUZ”
“Esnafın ekonomik anlamda çok büyük sıkıntısı var. Her zaman söyledik; ilave destek paketleri bekliyoruz” diyen Ünal Özcan, “Örneğin; işyeri kapalı olan kişinden vergi, sosyal prim alınmaz. İşyeri kapalı olan kişi faturalarını ödeyemiyor. Biz destek bekliyoruz. Bakın, okullar kapalı servis araçlarının durumu belli. Kantincilerin durumu belli. Aklınıza gelen bütün meslek kolları çok büyük oranda etkilendi. Turizm sektöründe başlanan bütün esnaf ve sanatkarın aşıda öncelik verilmesini istiyoruz. Bu işyerlerimiz açılmadığı sürece bu ekonomik tabloda ayakta kalabilmemiz mümkün değil. Ne olacaksa bir an önce olması lazım” şeklinde konuştu.
“MİNİBÜSLERDE YÜZDE 50 KAPASİTE DİYORSUNUZ AMA UÇAKLARDA BU YOK?”
Özcan, “Eğer AVM’ler açılıyorsa kahvehane nasıl açılmaz oturma düzeni belirlenerek” sorusunu sorarak, açıklamasına şu şekilde devam etti: “Bir lokantada nasıl yemek yiyemezsiniz? Bir kafede nasıl oturamazsınız? Bunun şartları belirlenmeli. Bu insanlar çok maddi ve manevi zordalar. Bugün ticari araçlarımız olan minibüslerde, Çanakkale’den ilçeye giderken veya gelirken, yüzde 50 kapasite diyorsunuz tamam ama uçaklarda bu yok? Bu da adaletsiz bir durum. Esnaf bunu da söylüyor. Uçaklara neden bu sınırlama getirilmiyor da benim minibüsüme getiriliyor diyor. Gerçekten sıkıntı, gerçekten problem. Her ne olursa olsun bugün 1 Haziran’a kadar kolaylaştırıcı tedbirler alırken, normalleşme sürecine başlamışken esnaf ve sanatkarın işyeri kapalı olanlar başta olmak üzere gelir kaybı yaşayanların da kesinlikle maddi anlamda devlet tarafından desteklenmesi gerekiyor.”
“BÜTÜN İŞLETMELERİN KURALLARI BELİRLEYEREK AÇILMASI LAZIM”
Açıklamasının devamında, esnafların belirli kurallarla tekrar açılmasının önemini vurgulayan Özcan, “Yaz geldi, sahil bölgelerindeki restoranlar hazırlık yaptı. Yanlarında çalışan birçok insan var. Hep beraber yaşıyoruz, hepimizde olması gerekenleri biliyoruz. Bir an önce, esnaf ve sanatkarın meslek kollarının işyerlerini toparlayabilmesi için, ekonominin daha sağlam ayakta durabilmesi için aşı önceliğinden faydalanması lazım, devletin desteğine ihtiyaç var ve bir an önce bütün işletmelerin kuralları belirleyerek açılması lazım. Ayın 1’ine kadar kademeli olarak geçiş olacaksa buna razıyız, kurallara uyalım ama kesinlikle yeni bir düzen sağlanmalı” dedi.
Çanakkale Esnaf ve Sanatkar Odaları Birlik Başkanı Ünal Özcan, “Bugün elektrik faturası, kirası ödenmiyor diyemiyorsunuz. İş yapmayan, dükkanı kapalı olan nasıl ayakta kalacak, nasıl bunları ödeyecek? Bunu biliyoruz, tedbirlere uyalım diyoruz ama çok uzun süre oldu. Dayanılamaz bir şekilde. Çanakkale’ye mahsus değil, ülkemizin her yerinde bu şekilde” diyerek açıklamasını sonlandırdı.
Gizem Tuğçe BAYHAN
