Geçtiğimiz hafta ülke gündemine oturan Milli Uzay Programı sonrasında konunun içeriği büyük merak uyandırdı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Astrofizik Araştırma Merkezi ve Ulupınar Gözlemevi Kurucu Müdürü Uzay Bilimleri Teknolojileri Bölümünden emekli Prof. Dr. Osman Demircan, konuyla ilgili açıklamaya yaparak akıllara takılanlara açıklama getirdi.
ÇOMÜ Astrofizik Araştırma Merkezi ve Ulupınar Gözlemevi Kurucu Müdürü Uzay Bilimleri Teknolojileri Bölümünden emekli Prof. Dr. Osman Demircan, Milli Uzay Programı ile ilgili düşüncelerini paylaştı. Demircan, “Uzay konusunda doktoralı 250-300 kadar Türk var, bunların 50 kadarı yurt dışında ve çok başarılılar. Türk Astronomi Derneğinin her toplantısında bu tür hedefler yıllardır konuşuluyor, yazılıyor, çiziliyor. Yani bu uzay programı yeni değil ve iyi bir organizasyon iyi bir alt yapıyla ulaşılabilir hedefler. Halihazırda bir altyapı ve yetişmiş insan gücü var. Yeterli destek sağlanırsa ve torpilsiz doğru elemanlar seçilirse söylendiği gibi mesela Rusya'nın programında bir Türk astronot uzaya gönderilebilir. Söz konusu uzay programındaki hedefler ulaşmak için 3-5 milyon dolarlık bütçeler kesinlikle yeterli olmaz. Bu işler için milyar dolarlık bütçeler kullanılıyor. Başlangıç için bile 300-500 milyon dolarlık bütçe gerekli” dedi.
“BU ALANDA BİNLERCE ELEMAN YETİŞTİRİLMESİ LAZIM”
Türkiye’nin uluslararası uzay programlarına katılmada çok geç kaldığını söyleyen Demircan, “ Şu anda Avrupa Uzay Ajansına ve Avrupa Güney Gözlemevleri projelerine bile üye değiliz, artık bizi projelere çağırmıyorlar, onların dergilerinde bile üye olmadığımız için yayın yapamıyoruz. Hak ederek uluslararası uzay programlarına girebilmek için yetişmiş insan gücümüz ve kullanılacak bütçeler çok düşük. Bu alanda binlerce eleman yetiştirilmesi lazım. Temsilci olarak uzay programlara bir iki Türk göstermelik bir şekilde katılabilir, bir iki Türk uzaya gönderilebilir ama bunların Türkiye'ye hiçbir getirisi olmaz, yüzbinlerce dolar boşa harcanmış olur” ifadelerini kullandı.
“HER İŞİN BİR BAŞLANGICI VAR”
“Aklı başında geri dönüşü olan büyük uzay projelerine katılabilmek ve böyle milli projeler oluşturabilmek için daha çok yolumuz var” diyen Demircan şu yorumda bulundu: “Hem yetişmiş insan gücü olarak hem de bütçe olarak yolun başındayız, ama sıfır noktasında değiliz. Öncelikle uluslararası uzay projelerine ortak olarak katılmakta yarar var, sonra ulusal projeler yapılabilir. Bugün için halk Türkiye Uzay programının gerçekleşeceğine büyük ölçüde inanmıyor. Ama her işin bir başlangıcı var, hak eden kadrolarla uluslararası projelere ortak olarak başlanırsa, eleman yetiştirilirse yeterli bütçeler ayrılabilirse hedefe doğru yol alınabilir. 2023 hedefleri bu işin sadece başlangıcıdır.”
Gizem Tuğçe BAYHAN
