Çanakkale İl Genel Meclisi üyesi CHP'li Ali Özkan Aldemir tarafından, Lapseki’de izinsiz inşaatı sürdürülen RES projelerinin, insan hayatına tehlike saçtığı iddia edildi. 2011 senesinde kanser vakalarının artması üzerine yapılan toprak testinde, yörede asbest yataklarının bulunduğu saptanmıştı. Aldemir, ÇED Raporlu alanının dışında faaliyet gösteren şirketlerin, RES tirbünleri için asbestli yataktan toprak nakliyesi yaparak inşaatta çalışan işçilerin ve Lapseki halkının sağlığıyla oynandığını söyledi.
İNŞAAT BÖLGESİ MÜHÜRLENMİŞTİ
Lapseki ilçesinde bulunan Çamyurt, Dumanlı, Beyçayır ve Kızıldam köylerinde inşaatı yapılan Rüzgar Enerji Santrali (RES) Tirbünleri hakkında, İl Genel Meclisi Çevre Sağlık Komisyonu ve Meclis Araştırma Hukuk Komisyonu tarafından rapor hazırlanılıp, meclise sunulmuştu. Kazı ve inşaat faaliyetleri hakkında yerli halka, ‘kamulaştırma kararı’ bulunduğu yönünde gerçeğe aykırı bilgi verdiği iddia edilen RES projesinin, İl Genel Meclisi tarafından hazırlanan rapor ile imar mevzuatına aykırı olduğu tespit edilmiş ve şirketin ön izin, ruhsat ve imar izni bulunmadığı ortaya çıkarılmıştı. Rapor ve imar izni olmadan inşaat sürdürüldüğü belirlenen alan, İl Genel İdaresi tarafından mühürlenmişti. Mühürlerin kırıldığını ve hukuka aykırı olan projenin devam ettiğini söyleyen Aldemir, konuyu tekrar gündeme taşıdı. Meclis üyesi Aldemir, Mart ayında gerçekleşecek olan Çanakkale İl Genel İdaresi birleşiminde konunun araştırılması için önerge vereceğini aktardı.
BÖLGEDEKİ TOPRAĞIN KANSERE YOL AÇAN ASBESTLİ TOPRAK OLDUĞU DAHA ÖNCE KANITLANDI
Aldemir yaptığı açıklamada, şirketin izinsiz ve hukuksuz olarak kazı ile inşa faaliyetlerine devam ettiği bölgede, Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 2011 yılında Dumanlı Köyü’nde 3; yakınındaki Çamyurt Köyü’nde ise 1 adet mesotheliome (asbest kaynaklı akciğer kanseri) vakasının tespit edilmesinden sonra Sağlık Bakanlığı tarafından incelemeye alınan asbestli toprak olduğunu söyledi. Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı’ndan ve Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğü’nden uzmanlar, yörede asbest bulunduğunu saptadıktan sonra raporlarını Sağlık Bakanlığı’na sunmuştu. Tüm köy halkının ciğer filmlerinin çekildiği ve yörede bulunan asbestli toprağın yol ve okul yapımında kullanıldığı da sunulan raporun içerisinde yer alan bilgiler arasında. İl Genel Meclis Üyesi Aldemir, bölgede bulunan asbest yataklarının, o zamanki Çanakkale Valisi’nin emri ve Köy Muhtarı Adem Durgut’un gözetimiyle, İl Özel İdaresi’ne ait araçlar ile kapatılmış olduğunu belirtti.
ASBEST DAĞILIRSA KURTULUŞ OLAMAZ
RES Tirbünlerinin inşası için o bölgeden toprak nakli yapıldığını da belirten Aldemir, asbestli toprağın hareketlendirilmesi sonucunda dağılımı önleyecek veya azaltabilecek herhangi bir teknolojinin bulunmadığını da ekledi. Ayrıca Aldemir, Yerel halkın ortak şirketler tarafından, Sağlık Bakanlığı izni olduğuna dair yalan beyan verildiğini, Dumanlı Köyü’nün Lapseki ilçesinin en çok kanser vakası görülen bölge olduğunu ve halk sağlığını tehdit eden bu durumun çevre köylere yayılmadan durdurulması gerektiğini söyledi.
ASBEST NEDİR?
Ülkemizde, Aktoprak, göktoprak, çelpek toprak, geren toprağı, kaya yünü adlarıyla bilinen asbest, dam yapımında, sıva ve badanada, duvarlarda, çanak-çömlek yapımı, çocuk pudrası, pekmez toprağı, yollara zemin malzemesi gibi birçok alanda kullanılıyor. Basınca, ısıya, asitlere dayanımı nedeniyle endüstride çok tekstil, filtreler, gemi, uçak, otomobil yapımı, fren balataları, izolasyon, su boruları, buzdolabı gibi yerlerde kullanılıyor. Türkiye’de asbeste bağlı kanser vakası (Malign Mesothelioma: MM) ortalama 500 dolayında olduğu belirtilirken sağlık kurumlarında yeterli ve güvenli kayıt tutulmadığı dile getiriliyor. Kansere neden olan asbest, Türkiye’de üretim, kullanım, piyasa arzı ile asbest içeren eşyaların piyasaya arzı 31 Aralık 2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yasaklandı.
Sevi Gözay UĞURLU
