Yeni kuralların geçerli olacağı yeni düğün sezonunda karşılama, uğurlama ve takı merasiminde tokalaşma ya da kucaklama ve sarılma yapılmayacağının duyurulması üzerine, kimi vatandaşlar sıkı tedbirlerle düğün yapmaktan vazgeçiyor. Çanakkale’de bulunan gelinlikçiler ise, şu anda birçok sipariş iptal edildiğini ve sıkı tedbirlerden ötürü yüzde 95 oranında zarar ettiklerini dile getirdi. Esnaf Mustafa Kocaeren ise zararı karşılamak adına değişiklikler yapılması talebiyle düğün sektöründen para kazanan esnaflar olarak valiliğe dilekçe verdiklerini söyledi.
Koronavirüs salgını sonrasında azalan vaka ve ölüm sayılarının ardından normalleşme sürecinin başlaması ile birlikte, genç çiftlerin merakla bekledikleri düğün sezonu tarihi 1 Temmuz olarak duyuruldu. Tarih ile beraber birçok yeni kuralın da duyurulmasının ardından, sıralanan tedbirleri çok sıkı bulan çiftlerden düğünlerini iptal edenler de oldu. Bu durum ise sermayesi düğün olan gelinlikçileri zor duruma soktu. Çanakkale’de gelinlik diken esnaflar, düğün yapabilmek için alınan tedbirlerin çok sıkı olduğunu söyleyerek, bu durumun kendilerinin aleyhine işlediğini belirtti.
“TARİHİ BELLİ OLAN DÜĞÜNLER BİLE ERTELEMEYİ DÜŞÜNÜYOR”
Konuyla ilgili olarak açıklamada bulunan Gelinlik Dükkanı Sahibi Dilek Sivrikayalı, “Pandemi sürecinde, tüm sektörler etkilendiği gibi domino taşı etkisi, bir sektör etkilendiğinde ister istemez diğer taşlarda birbirini etkileşim haline geçiriyor, etkiliyor. Her esnaf grubunda olduğu gibi tabii bu belirsizlik sürecin gidişatı bizi de olumsuz etkiledi. İlk 1 Temmuz itibariyle düğün salonlarının tekrar faaliyete geçeceği söylendiğinde kızlarımızda bir motivasyon oluşup, talep etme durumu oluştu ancak belirsizlikten dolayı şu an aynı bir önceki sürece geri döndük. Tarihi belli olan düğünler bile oyunsuz, fotoğraf çekimi olmadan düğün nasıl olur düşüncesi ile önümüzdeki sezona ertelemeyi düşünüyor. Ancak zorunlu nikah, tayin gibi, dolayısıyla yapmak durumunda olan gelinlerimiz nikah yapıyorlar. Onun dışında çoğu kızlarımız olan düğünlerini bir sonraki seneye ertelemek durumunda kaldılar. Kızlardaki motivasyon düşüklüğü olumsuz yansıyor. Önceden kızların dertleri sadece ‘Düğünümü nasıl yaparım, gelinliğim nasıl olsun’ iken şimdilerde ‘bir yıl önce yapayım ikinci dalgaya kalmadan kapanmadan olsun bitsin’ diyorlar. Zorunlu olarak yapmak durumunda olanlar böyle düşünüyorlar. Ama diğer tarafta hem aileler etkilendi hem gelinler. Aileler ‘Şehir dışından gelen insanım’, ‘Misafirleri nasıl ağırlayacağım’ diye düşündüğünden, gelinler ise bu kurallar içerisinde nasıl olabileceği düşüncesindeler” şeklinde anlattı.
“KİŞİ SAYISI BELİRLENSE GELİNİN DAMADIN GÖNLÜ OLUR”
Sivrikayalı, “Yeni kurallar çerçevesinde fotoğraf çekimi bile yok. Ama otobüslerde, kafelerde dip dibe oturuyoruz. Düğün salonunda mesela ortada beş kişi oynayabilir denebilir. Yani kişi sayısı belirlense gelinin damadın gönlü olur çünkü sonuçta hayatında yaşayacağın bir gece, tekrarı telafisi yok. O yüzden biraz daha esnek kararlar çerçevesinde daha yardımcı olunabilirdi. Yani bu sektörden sadece gelinlik, damatlık değil kıyafet satan değil, mobilyacısından fotoğrafçısına, organizasyon, kına sektörüne hepsi bir domino taşı etkisiyle zincirleme etkilendi’’ diye konuştu.
“AÇIKLAMALAR MANTIKLI GELMEDİĞİ İÇİN ERTELEME KARARI ALDILAR”
Sivrikayalı, sürecin işleyişinin değişmesini umduğunu söyleyerek, ‘‘1 Temmuz’da açılacak sözü üzerine, daha içeriği netleşmeden kızlarımız bir heyecanla gelip gelinlik baktılar. Yapılan açıklamalar mantıklı gelmediği için erteleme kararı aldılar. Herkesin kendine göre bir sıkıntıları, çekinceleri var. Yani kafeler, alışveriş merkezleri gibi düğün salonlarına da bir sınır çerçevesinde, tabii ki sağlık açısından önlemlerimizi alarak oynama gibi izinleri getirtilip yine bir tık daha örf adet ve geleneklerimiz çerçevesinde olmasını istiyoruz. Böyle zor bir süreçten geçiyoruz. İnşallah en kısa zamanda her şey olağan, olması gereken sürece geri döner, herkes için zor’’ konuşmasını tamamladı.
“GENELGE YAYIMLANDIKTAN SONRA İŞLER BIÇAK GİBİ KESTİ”
Bir diğer esnaf Mustafa Kocaeren ise pandeminin gelinlik sektörüne etkisiyle ilgili olarak, “Mart ayından bu yana yüzde 95 iş kaybına uğradık fakat Cumhurbaşkanı açıkladığı zaman bir talep patlaması oldu. Genelge yayımlandıktan sonra işler bıçak gibi kesti, işlerimiz yine yüzde 80 kadar iş kaybına uğradık. Düğünlerde çalgı çengi, sosyal mesafe kuralları gelinlerin maskeli gelin olmak istememesi bu talepleri azaltmış durumda. Açıkçası mesela Nisan, Haziran ayı düğünlerimizi Ağustos Eylül ayına ertelediler. Onlar bile düğün yapmak istemeyenler var. Seneye ertelemek isteyenler var fakat bir dahaki senenin nasıl olacağı hakkında kimsenin bir bilgisi yok. Öyle bir belirsizlik söz konusu hakim. Gelinliklerde yüzde 98 oranında kiralıkta talep artışı gördük’’ ifadelerini anlattı.
“ÇOK TATSIZ BİR SEZON GEÇİYOR”
Kocaeren, bu sezonun çok tatsız olduğunun altını çizerek şunları söyledi: ‘‘Biz burada gelinlik, abiye, bindallı ve nişanlık üzerine bir işletmeyiz. Mezuniyet grubunu kaçırdık, bu sene olamadı mezuniyet. Sünnet annelerini de kaçırdık. Hepsi önümüzdeki yıla ertelediler. Her taraf abiye ve gelinlik dolu, çok iş kaybına uğradık. Çok tatsız bir sezon geçiyor ama tabii kimse istemezdi. İthalatçı üretici bir firma olduğumuz için fiyatlarımız piyasaya göre standartta seyrediyor. Müşteriler bu konuda rahat olabilir.”
“DAYANABİLECEĞİMİZ DURUMUMUZ NE KADAR BİLMİYORUZ”
Kuyumcular, gelinlikçiler, organizasyoncular, çalgıcılar olarak Çanakkale Valiliği’ne dilekçe verdiklerini söyleyen Kocaeren, “Sosyal kısıtlamalar çerçevesinde bildiğiniz üzere her yeri açtılar. En azından bizim durumumuza da bir esneklik sağlanabilirdi. Mesela uzak mesafe oyun oynanarak biraz aktif bir sezon talebinde bulunduk. Oradan bir haber bekliyoruz. Zaten kış ayından çıktık. Bu sezonumuzda yaz ayı sezonuna güvenerek mal yapıyoruz. Yaklaşık 700-800 bin liralık bir mal koyduk mağazamıza fakat hepsi elimizde kalmış durumda. Bu sene çok şey bekliyorduk ama 2020 hiç uğurlu gelmedi maalesef. Elemanlarımızın hiçbirini işten çıkarmadık hepsi halen devam ediyor ama bizim de dayanabileceğimiz durumumuz ne kadar bilmiyoruz. Devletimiz birçok şeyi öteledi ama nereye kadar böyle gidecek, Eylül ayında ne olacağını bilmiyoruz. Bu süreci dilerim hep birlikte atlatır eski günlerimize döneriz’’ ifadelerine yer verdi.
Gülçin AKIN
